Begin september bereikte de bouw van windpark Hollandse Kust Zuid een nieuwe mijlpaal; alle 140 monopiles zijn in de Nederlandse Noordzeebodem geheid. De monopiles vormen de fundering waarop later de turbines worden geplaatst.
In 2021 was de start van de funderingsinstallatie voor het windpark de eerste grote bouwactiviteit van Hollandse Kust Zuid. Deze funderingen zijn vanaf de werf van funderingsfabrikant Sif op de Maasvlakte verscheept met het installatieschip Seaway Strashnov. Scheepskranen hesen de monopiles verticaal en lieten ze vervolgens naar beneden zakken tot ze de zeebodem raakten op een diepte van 17-28 meter – boven op de eerder aangebrachte erosiebeschermingslaag. Door zijn gewicht drong de fundering door de erosiebescherming en de onderliggende zeebodem. Door middel van een hydraulische slaghamer werd elke paal tot de uiteindelijke diepte geheid.
De eerste campagne
Tijdens de eerste campagne, die startte in juli 2021 tot september van dat jaar, werden 34 van in totaal 140 monopiles geplaatst. Vervolgens vond de geplande winterstop plaats om het proces te analyseren en hier lering uit te trekken, om vervolgens het bouwproces te verbeteren voor de start van de tweede installatiefase in het voorjaar. Tijdens deze tweede campagne in 2022 werden de resterende 106 funderingen in de zeebodem geheid.
Prestatie van het team
Mary Carol Anderson van Vattenfall was verantwoordelijk voor de installatie van de fundering. Ze geeft aan: “De campagne van ’21 was een hele ervaring. Door bijna een jaar voor de andere bouwactiviteiten met onze offshore-werkzaamheden te beginnen, hadden we niet alleen minder tijd om ons voor te bereiden, maar waren ook alle ogen de eerste maanden op ons gericht. Het is echt een enorme prestatie van het team dat we door actief te leren van de eerste campagne en verbeteringen door te voeren van het installeren van 34 funderingen in 2021 naar het installeren van 106 over 4,5 maanden in 2022 zijn gegaan!”
Bubbelgordijnen
Een van de belangrijkste elementen die we nauwlettend volgen bij het heien in de zeebodem, heeft betrekking op de bescherming van het onderwaterleven in de zee. De Noordzee is de thuisbasis van verschillende beschermde dieren, zoals bruinvissen. Deze dieren gebruiken geluid voor communicatie en het vinden van hun prooi. Onderwatergeluid van bouwactiviteiten kan hen daarom storen. Vergunningsmanager van HKZ Audrey van Mastrigt legt uit: “Daarom moest het onderwatergeluid als gevolg van de bouw van de funderingen onder een bepaalde drempel blijven om te zorgen dat het effect van de aanleg op het onderwaterleven acceptabel was. Deze geluidsdrempels verschillen per seizoen en per windparklocatie.”
“Om het geluidsniveau te verminderen, gebruikte onze aannemer Seaway Heavy Lifting een Double Big Bubble Curtain (DBBC). Dit zogenaamde gordijn bestaat uit twee afzonderlijke ringen van geperforeerde slangen, die lucht van de zeebodem naar het wateroppervlak blazen en ‘schildjes’ van luchtbellen rond de fundering produceren. Dit vermindert het onderwatergeluid van de heipalen (lees meer). We waren erg blij dat we met deze bubbelgordijnen het eigenlijke onderwatergeluid tijdens de werkzaamheden altijd onder de geluidsdrempels hebben kunnen houden.”
“Het gebruik van de DBBC bleek zelfs effectiever dan we aanvankelijk dachten en resulteerde in geluidsniveaus die ver onder de drempel lagen. We concludeerden dat een enkel bubbelgordijn voldoende zou zijn geweest om tijdens het zomerseizoen binnen de toegestane geluidsniveaus te blijven. Vattenfall bleef echter werken met het dubbele bellengordijn.” Audrey zegt: “Ik ben er trots op dat we goedkeuring hebben gekregen om een dubbel bubbelgordijn te behouden, omdat we ernaar streven de geluidsniveaus zoveel mogelijk te verminderen en de impact van het project op het mariene milieu te beperken waar we kunnen. Dit brengt in dit geval extra kosten en moeite met zich mee voor het project, maar helpt ons de impact op de mariene ecologie te beperken.”
Apelafico
Wat de daadwerkelijke impact is van heigeluid op vissen, is niet goed bekend. Het wetenschappelijk onderzoeksproject Apelafico, gefinancierd door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), zocht contact met Vattenfall om hier onderzoek naar te doen tijdens het heien. Doel van dit onderzoek was enerzijds het verzamelen van informatie over de reactie van pelagische vissen op heigeluid. En anderzijds het testen van een afschrikmiddel, speciaal ontwikkeld om vissen af te schrikken van het gebied waar de bouwactiviteiten plaatsvinden. Hoewel de funderingsinstallatie al in volle gang was, sloot Vattenfall zich aan bij het Apelafico-project.
Tijdens de tweede installatiecampagne lukte het inderdaad om in het HKZ-gebied vier monitoringframes te plaatsen. Deze frames registreerden onder andere geluidsniveaus en visactiviteit op verschillende afstanden van waar heiwerkzaamheden plaatsvonden. Het visafschrikmiddel is op meerdere heilocaties ingezet en geeft specifieke informatie over de reactie van vissen op dit apparaat. Audrey voegt toe: “Het gaf energie om de motivatie en samenwerking van het team te zien om dit mogelijk te maken en bij te dragen aan dit belangrijke onderzoek. We kunnen niet wachten om de resultaten volgend jaar te zien wanneer de gegevens worden geanalyseerd.”
Nu alle funderingen in de zeebodem liggen, gaat de rest van het bouwproces van HKZ door. De volgende stappen in het proces zijn het verder aanleggen van de benodigde kabels, het plaatsen van de turbines en het aansluiten op de onderstations en het elektriciteitsnet. Het streven is om medio 2023 alle turbines te hebben geïnstalleerd. De komende maanden zal Windpark Hollandse Kust Zuid gestaag meer en meer duurzame energie aan het net gaan leveren naarmate er steeds meer turbines worden opgesteld en aangesloten. Het project Hollandse Kust Zuid wordt gebouwd door Vattenfall en is eigendom van Vattenfall, BASF en Allianz.
Foto: Sif Group
