Tijdens de bouw van windpark Hollandse Kust Zuid zijn sommige werkzaamheden – zoals het heien van een fundering of het plaatsen van een turbineblad – beter zichtbaar dan andere. Een voorbeeld van minder zichtbaar werk is het ervoor zorgen dat de bouw wordt uitgevoerd in overeenstemming met de gezondheids-, veiligheids- en milieuregelgeving (health, safety and environment, HSE). Hoewel minder zichtbaar, is het niet minder belangrijk. Charles Walker en Siebe Veenstra zijn milieu- & duurzaamheidsspecialisten voor HKZ. Dominique van Oosterom is een van de arbo–specialisten. Ze beschrijven hun werk en het belang ervan.
Binnen het HKZ-project zijn de verantwoordelijkheden op het gebied van HSE-naleving verdeeld tussen specialisten op het gebied van milieu-, gezondheids- en veiligheidsnaleving. Het werk op deze deelgebieden overlapt vaak; beide partijen streven naar een veilig project, voor mens en planeet. Siebe Veenstra, Charles Walker en Dominque van Oosterom zorgen er gezamenlijk voor dat Vattenfall en haar aannemers voldoen aan nationale en internationale wetgeving en afspraken op dit gebied, als ook aan het eigen Vattenfall HSE-beleid. “Er is een hele reeks eisen waar we aan moeten voldoen – denk aan het Kavelbesluit”, legt Siebe uit. Dat is ook logisch, gezien de omstandigheden waarbinnen wordt gewerkt: met groot materieel, blootgesteld aan weer en getij ver van land. “Vattenfall zelf vindt milieu- en veiligheidsbewustzijn tijdens de bouw van HKZ erg belangrijk. Daarom streven we altijd naar operational excellence. Ook heeft Vattenfall haar eigen milieu- en veiligheidsvoorschriften die soms nog strenger zijn dan die van de sector. Ook daar monitoren we op. Ons doel is een zo veilig mogelijke werkomgeving te scheppen.”
Continue verbetering
“We zijn in al onze operaties en activiteiten altijd op zoek naar wat we ‘continue verbetering’ noemen. We stellen onszelf de vraag: op welke manieren we milieu-impact kunnen vermijden of verminderen en tegelijkertijd de duurzaamheid verbeteren? Onze missie is: verlaag de uitstoot, creëer minder afval, verbruik minder hulpbronnen”, zo vertelt Charles. “Voortdurende verbetering is ook de ruggengraat van ons milieubeheersysteem dat de internationale norm ISO14001 volgt. Om gecertificeerd te worden, moet je een systeem hebben waarmee je aantoont dat je leert van je fouten en dat je probeert je procedures en operaties te verbeteren.” Het werk van Charles en Siebe vereist overleg met collega’s, bewustmaking van milieukwesties tijdens teambesprekingen, het opstellen van procedures en ervoor zorgen dat die procedures worden gevolgd door Vattenfall en hun aannemers.
Veilig thuiskomen
Dominique is verantwoordelijk voor de H en de S, namelijk gezondheid en veiligheid. “Ons doel is om nul incidenten te hebben. Dat klinkt ambitieus, maar we willen dat iedereen die naar het werk is gekomen ook veilig thuiskomt. Dus naast ambitieus, is het eigenlijk ook gewoon de minimumstandaard die je wilt halen. Om zo’n groot en algemeen doel te concretiseren en te vertalen naar richtlijnen op de werkvloer zijn we begonnen tijdens de voorbereidingsfase van het project. We analyseerden alle procedures en de planning. We gingen door alle stappen van het project heen: welk werk zal worden uitgevoerd, op welke manier zal het worden uitgevoerd? Is dit veilig? Wat kan er verkeerd gaan? En hoe kunnen we risico’s verkleinen?
Deze stappen zijn uitgeschreven in procedures. En al deze documenten moesten vervolgens naar de prakijk, ofwel de mensen in het veld – zowel onshore als offshore – worden overgebracht. We hebben bijvoorbeeld de gereedschappen bestudeerd die worden gebruikt om kabels te strippen. Het was ons opgevallen dat er in de offshore-industrie in het verleden nogal wat incidenten waren geweest met deze gereedschappen. Dus voordat we met de bouw begonnen, hebben we samen met de fabrikant van de kabels en onze installateur naar alternatieven gezocht. Uiteindelijk hebben we zelfs op maat gemaakte tools ontwikkeld om het werk tijdens dit project – en de volgende projecten – veiliger te maken.”
Offshore-audits
“Een van de belangrijkste instrumenten die we hebben om ervoor te zorgen dat alle juiste procedures worden gevolgd, is de prestatie-audit van aannemers”, zegt Charles. “Dit sjabloon gebruiken we als richtlijn als we vragen stellen op de schepen of bouwplaatsen op het land die we bezoeken. De audit omvat onderwerpen als leiderschap, milieubescherming, rampenbestrijding en incidentbeheer. De audit gebruiken we ook om tijdens de rondgang met managers of de kapitein van een schip te controleren of de documentatie op een correcte manier geïmplementeerd wordt op de werkvloer. Meestal letten we op zaken als goed afvalbeheer, het voorkomen van morsen en het goed onderhouden van lekkagekits in risicovolle gebieden of voor in geval van nood. We observeren of zien ook graag geregistreerd bewijs van oefeningen in reactie op verschillende lekkagesituaties.”
Dominique: “De uitdaging is om onze HSE-boodschap over te brengen naar de mensen in het veld en de aannemers. Om ons continue te kunnen verbeteren zijn we afhankelijk van hun inbreng. Werken onze procedures in de praktijk en hoe kunnen we ze verbeteren? Gelukkig hebben we een goede relatie met de aannemers. HSE is een team-effort, iets waar we samen aan werken, en niet iets dat Vattenfall dicteert. Als er zich toch een incident voordoet, kijken we samen hoe we ervan kunnen leren en ervoor te zorgen dat het niet nog een keer gebeurt. Daarna delen we deze geleerde lessen binnen Vattenfall, maar ook met onze aannemers, de brancheorganisatie en zelfs de Nederlandse autoriteiten (Rijkswaterstaat, Staatstoezicht op de Mijnen, Kustwacht) om aan deze continue verbetering te werken.”
Incidenten
Siebe: “Naast het voorkomen van maatregelen besteden we ook tijd aan de opvolging van incidenten. Een incident is alles van klein – bijvoorbeeld een voorwerp dat in zee valt – tot groot, zeg een olielek. Op grond van de Nederlandse wetgeving moeten incidenten worden gemeld aan Nederlandse autoriteiten zoals de Kustwacht en Rijkswaterstaat. Daarnaast moeten we de rapportage opvolgen met onze aannemers. Om te kunnen leren willen we van onze aannemers een rapport van het incidentonderzoek zien. Een continue verbetering in aantallen is moeilijk te meten, omdat de werkzaamheden aan de bouw van HKZ nu anders zijn dan vorig jaar. Maar ik ben blij te kunnen zeggen dat we het afgelopen jaar geen noemenswaardig milieu-incident hebben gehad, hoewel we het afgelopen jaar met een groot aantal schepen hebben gewerkt.”
Dominique: “Ik kan ook met trots zeggen dat we tot nu toe geen grote incidenten hebben gehad die tot verwondingen hadden kunnen leiden, dankzij iedereen die bij het project betrokken was. Maar het project is natuurlijk nog niet af en we willen tot het einde proactief en alert blijven en er een succesvol en veilig project van maken.”
Foto: Dominique van Oosterom. Credits: Vattenfall/Hans-Peter van Velthoven
