Vattenfall en De Rijke Noordzee zijn in windpark Hollandse Kust Zuid een onderzoek gestart naar de mogelijkheden voor natuurversterking in windparken. Waar eerder onderzoek zich richtte op natuurversterking rondom de turbines, kijken de organisaties nu hoe het ontwerp van de windturbine zélf bij kan dragen aan natuurontwikkeling in de parken. In de fundering van de turbines zijn openingen aangebracht, die ervoor zorgen dat vissen en ander zeeleven de turbines in en uit kunnen bewegen. De vraag is nu of de dieren de binnenkant van de turbines gaan benutten als nieuw leefgebied, om te schuilen of om voedsel te vinden.
Innovatie
Binnen de wind- en energiesector wordt met belangstelling uitgekeken naar de resultaten. Het is voor het eerst dat onderzoek gedaan wordt naar wat de ‘waterverversingsopeningen’ kunnen betekenen voor het zeeleven. ‘Als onze verwachtingen uitkomen, betekent dat een boost voor de biodiversiteit onder water. Bouwen met natuur heeft de toekomst. Ik ben er trots op dat we samen met Vattenfall werken aan dit soort innovatieve oplossingen, waarmee we enerzijds ons land voorzien van duurzame energie en tegelijkertijd de natuur versterken’, aldus Erwin Coolen, programmadirecteur van De Rijke Noordzee. Het onderzoek vindt plaats in samenwerking met het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ).
Blauwdruk voor toekomstige parken
De ellipsvormige openingen bevinden zich boven de zeebodem en vlak onder het wateroppervlak, en hebben een omvang van ongeveer 30 cm bij 1 meter. De komende jaren worden diverse metingen uitgevoerd in en rondom de turbines om te kijken hoe de biodiversiteit zich ontwikkelt. Afgelopen winter voerden onderzoekers van de Rijke Noordzee de eerste metingen uit. De Rijke Noordzee neemt de kennis en ervaring die hiermee wordt opgedaan, op in haar Toolbox Natuurontwikkeling in Windparken. De Toolbox is open-source zodat toekomstige projecten eenvoudig en kostenefficiënt kunnen worden opgestart.
Bouwen met natuur
Vattenfall wil de biodiversiteit in het windpark vergroten en daarover ook meer kennis opdoen. Gijs Nijsten, verantwoordelijk voor de duurzaamheid van Hollandse Kust Zuid: ‘Wind op zee groeit op dit moment razendsnel en zal de komende jaren flink blijven uitbreiden. We zoeken voortdurend naar manieren om de gevolgen voor het ecosysteem zo beperkt mogelijk te houden. Door te blijven vernieuwen en onze windturbines aan te passen lukt het om een steeds betere combinatie te vinden tussen duurzaam geproduceerde elektriciteit en een gezond ecosysteem.’
Wat gaan we leren?
Begin 2022 is het eerste deel van het project afgerond. Tijdens een aantal offshore expedities zijn er met speciale apparatuur metingen uitgevoerd. De data van deze metingen geven een goede eerste indruk van de wateromstandigheden, zoals stroomsnelheid, voedsel en watertroebelheid. Deze informatie is belangrijk, want ze bepalen de leefomstandigheden van verschillende soorten. Daarnaast geven beelden en DNA-analyses inzicht in de eerste soorten die zich vestigen binnen en buiten de funderingen. In de toekomst kunnen de onderzoekers nagaan of de wateromstandigheden en de soorten gemeenschappen rond de funderingen veranderen over de jaren.
De Rijke Noordzee
Het onderzoek met Vattenfall is één van de projecten die De Rijke Noordzee uitvoert naar natuurontwikkeling in offshore windparken en het verbeteren van biodiversiteit. De Rijke Noordzee werd vier jaar geleden opgericht door milieuorganisatie Natuur & Milieu en Stichting De Noordzee. Omdat in de parken niet over de bodem gevist mag worden, krijgt de natuur kans zich te herstellen en opnieuw te floreren. Dankzij een bijdrage uit het Droomfonds van de Nationale Postcode Loterij kan de Rijke Noordzee deze ambitie tot uitvoer brengen.