Windparken op zee zijn technologische hoogstandjes. De razendsnelle ontwikkelingen geven een impuls aan duurzaamheidsambities en kostenbesparingen. Dit is belangrijk, omdat de Nederlandse overheid op dit moment geen subsidies verstrekt voor windparken en het versnellen van de energietransitie steeds meer in de schijnwerpers staat. Voor het nieuwe windpark Hollandse Kust Zuid bundelt Vattenfall haar technologische expertise en toewijding aan een toekomst zonder fossiele brandstoffen.
Met het ontwerp, de bouw en het gebruik van offshore windparken in Zweden, Denemarken, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Nederland beschikt Vattenfall over een schat aan ervaring. “Nieuwe projecten zoals Hollandse Kust Zuid profiteren van onze internationale expertise”, vertelt Ireen Geerbex, projectmanager offshore wind development bij Vattenfall.
Technologie boost vermogen windturbines
De afgelopen jaren is het vermogen van windturbines op zee ontzettend snel toegenomen. Waren tussen 2007 en 2014 3 megawatt (MW) turbines de standaard (goed voor de stroomvoorziening van ongeveer 3500 huishoudens per jaar), in slechts een paar jaar tijd is het vermogen van de turbines dankzij technologische innovaties verdrievoudigd. Geerbex: “Om in toekomstige projecten concurrerend te kunnen zijn – zeker omdat windprojecten in onder meer Nederland zonder subsidie worden aanbesteed – is het cruciaal om nauw samen te werken met de leveranciers van de turbines. Op deze manier kunnen we goed inspelen op recente (technologische) ontwikkelingen. Doordat Vattenfall de afgelopen jaren een succesvolle samenwerking met leveranciers heeft weten op te zetten, kunnen we de laatste technologische innovaties optimaal toepassen in onze projecten – nog voordat deze beschikbaar zijn in de markt.”
Zo kon Vattenfall onlangs bekendmaken dat de nieuwste Siemens Gamesa turbine (SG10.0-193DD) van maar liefst 10 MW toegepast zal worden in Hollandse Kust Zuid. “Deze turbine biedt vele voordelen voor zowel het project als de omgeving”, vertelt Gijs Nijsten, permit development manager Hollandse Kust Zuid bij Vattenfall. “De belangrijkste daarvan zijn een toename van 30 procent in de energieopbrengst en minder ecologische impact. Zonder intensief samenwerkingstraject tussen Vattenfall en Siemens Gamesa hadden we dit niet voor elkaar gekregen.”
Inzet prijswinnend softwaremodel
Een andere recente technologische ontwikkeling is het nieuwe softwaremodel dat Vattenfalls Lead Engineer en PhD Martina Fischetti heeft ontwikkeld en waar ze de Deense Industrial Researcher-prijs 2019 voor ontving. Met dit ontwerpprogramma kunnen de precieze plaatsing en de bekabeling van windmolens op zee geoptimaliseerd worden. Dit vergroot de energieproductie, versnelt het ontwerpproces en verlaagt de kosten van het windpark aanzienlijk. Per windpark kan hiermee – over de gehele levensduur genomen – zo’n 10 miljoen euro worden bespaard. De nieuwe technologie wordt al gebruikt voor Hollandse Kust Zuid en is een van de tools die Vattenfall gebruikt voor de ontwikkeling van toekomstige windparken.
Waardevolle kennis en ervaring
De kosten voor windturbines op zee zijn de afgelopen jaren spectaculair gedaald: in 2018 lagen de kosten maar liefst 70 procent lager dan in 2013. Hierdoor kon de overheid met succes de allereerste subsidievrije aanbesteding voor een offshore windpark ooit uitschrijven: Hollandse Kust Zuid 1 & 2. Op dit moment is Vattenfall druk bezig met de voorbereidingen voor het 760 MW windpark, dat eind 2022 voor het eerst stroom levert. Geerbex: “Voor kavels 1 en 2 doen we ontzettend veel ervaring op die we graag willen inzetten voor toekomstige projecten, zoals de recent aanbestede kavels 3 en 4 van Hollandse Kust Zuid, waar Vattenfall zich ook op heeft ingeschreven. Stel dat Vattenfall deze aanbesteding zou winnen, en we alle kavels als één groot project kunnen benaderen, dan betekent dit dat we de realisatie van de windparken op veel vlakken nóg verder kunnen optimaliseren. Denk aan de kennis van de locatie, het ontwerpproces, de daadwerkelijke bouw van het windpark en natuurlijk het onderhoud ervan. Die voordelen leveren bovendien een verdere kostenbesparing op. Ook voor andere projecten verder in de toekomst doen we nu waardevolle kennis en ervaring op.”
Klantenbestand vergroenen
Geerbex wijst erop dat het subsidievrije karakter een uitdaging is. “Als partij moet je veel kunnen inbrengen. Vanzelfsprekend de investeringsmogelijkheid en recente ervaring uit vergelijkbare projecten, maar bovenal moet je zelf zekerheid creëren ten aanzien van je opbrengsten. Zonder subsidie en met onzekere ontwikkelingen in de elektriciteitsprijs moet je verschillende afzetkanalen hebben.”
Voor de fase ná de ingebruikname van het windpark is Vattenfall dan ook verzekerd van een uitgebreid netwerk. Nijsten: “We hebben veel particuliere en zakelijke klanten in Nederland en we merken dat er steeds meer vraag is naar duurzaam opgewekte stroom. We kunnen de energie dus goed inzetten richting onze klanten.”
Van ambitie naar realisatie
Binnen één generatie fossielvrij leven mogelijk maken, dat is de ambitie van Vattenfall. Nu Nuon de naam van haar moederbedrijf heeft overgenomen, werkt de internationale ervaring én slagkracht van Vattenfall nog verder door. Geerbex: “De commitment van Vattenfall aan de Nederlandse markt is sterk, net als die aan een duurzame toekomst.” Bij Hollandse Kust Zuid 1 & 2 zorgt een gedreven team van Vattenfall samen met partners voor de volgende stap in de energietransitie. “Het zou mooi zijn als we dit kunnen voortzetten in volgende projecten die in Nederland worden aanbesteed”, concludeert Geerbex.
