Onderzoek naar vissen in en rondom fundatiepalen van windpark Hollandse Kust Zuid

In de Noordzee bouwt Vattenfall op dit moment windpark Hollandse Kust Zuid. De 140 11MW windturbines zullen samen een belangrijke bijdrage leveren aan de energietransitie van Nederland. Vattenfall vindt dat de bouw van dit park en andere werkzaamheden samen moet gaan met natuur en milieu. Vattenfall laat dan ook met trots weten opnieuw de eerste plaats behaald te hebben in de Ecogain Biodiversity Index. Hierin worden enkele van de grootste bedrijven in heel Europa geëvalueerd door Ecogain op de biodiversiteitsprestaties in de bedrijfsvoering. Een voorbeeld van het werken aan biodiversiteit is de samenwerking met De Rijke Noordzee bij windpark Hollandse Kust Zuid.  

Om meer te weten te komen over de biodiversiteit in windmolenparken op zee zijn we voor windpark Hollandse Kust Zuid de samenwerking aangegaan met De Rijke Noordzee; een programma van Natuur & Milieu en Stichting De Noordzee. De Rijke Noordzee heeft als doel het verbeteren van de onderwaternatuur bij windparken op zee. Projectleider van De Rijke Noordzee Frank Jacobs vertelt meer over het onderzoek.  

“De Rijke Noordzee maakt gebruik van de kans die windmolens op zee bieden om de natuur in de Noordzee te versterken”, zo legt Frank Jacobs uit. “Door visserij, klimaatverandering en ziektes is de biodiversiteit van ons grootste natuurgebied afgenomen en zijn nagenoeg alle natuurlijke riffen verdwenen. Als we de biodiversiteit willen versterken zijn actieve ingrepen noodzakelijk. Met de combinatie van natuurontwikkeling en windparken op de Noordzee helpen we onze aarde op twee manieren: duurzame energie tegen klimaatverandering, en natuurontwikkeling voor meer biodiversiteit in de Noordzee.” 

Windturbinefundaties met waterverversingsgaten 

Op de funderingen van windpark Hollandse Kust Zuid worden de windturbines geplaatst. De funderingen zijn holle palen van acht meter diameter. Om het water in deze palen te verversen, is een aantal gaten in de palen gemaakt. Vattenfall en De Rijke Noordzee zijn nu benieuwd wat er binnen de paal gebeurt met de biodiversiteit. Het is voor het eerst dat onderzoek gedaan wordt naar wat de ‘waterverversingsopeningen’ kunnen betekenen voor het zeeleven. Binnen de wind- en energiesector wordt met belangstelling uitgekeken naar de resultaten. 

Frank: “De Rijke Noordzee wil twee dingen weten. Ten eerste of er verschillen tussen de condities binnen en buiten de paal zijn. Denk daarbij aan de troebelheid van het water, het zuurgehalte en algen. En daarnaast welke soorten er binnen de paal voorkomen en of dit verschilt met de soorten erbuiten. Als we dit weten, kunnen we namelijk zien of de omstandigheden aan de binnenkant van de paal geschikt zijn als schuilplek voor dieren en of ze zich hier ook daadwerkelijk willen vestigen. En daarmee of de biodiversiteit, dus de hoeveelheid soorten, toeneemt door de binnenkant van de fundering toegankelijk te maken zeeleven.” 

Onderzoek 

Begin 2022 is het eerste deel van het project afgerond. Tijdens een aantal expedities op de Noordzee zijn er met speciale apparatuur metingen uitgevoerd in en rondom vijf fundatiepalen. De data van deze metingen geven een goede eerste indruk van de wateromstandigheden, zoals stroomsnelheid, voedsel en watertroebelheid. Deze informatie is belangrijk, want ze bepalen de leefomstandigheden van verschillende soorten. Daarnaast geven foto’s, videobeelden en DNA-analyses inzicht in de soorten die binnen en buiten de funderingen voorkomen. 

In de toekomst kunnen de onderzoekers nagaan of de wateromstandigheden en de soorten samenstellingen in en rond de funderingen veranderen over de jaren. “Ons uiteindelijke doel is om te kijken of deze maatregel een positief effect heeft op het aantal soorten en wellicht ook toegepast kan worden in toekomstige windparken. Alle geleerde lessen van dit project komen vrij beschikbaar in de online Toolbox van De Rijke Noordzee en is dus te bekijken door alle geïnteresseerden in het onderwerp en de sector.” 

Zijn er al eerste resultaten om te melden? Frank: “Op dit moment worden de resultaten van de eerste expedities geanalyseerd. We hebben in de fundering al veel verschillende dieren op de beelden gezien, waaronder zelfs een zeehond. Verder valt het op dat er in de fundering heel veel garnaaltjes zitten en buiten de fundering hebben we deze niet gemeten.”   

Ecogain Biodiversity Index 

De samenwerking met De Rijke Noordzee is één van de vele projecten die Vattenfall op dit moment heeft lopen op het gebied van natuur en milieu. Eva Philipp is hoofd milieu en duurzaamheid binnen de Wind afdeling van Vattenfall. Eva: “We zien windparken op zee als een belangrijke bijdrager aan een fossielvrij leven binnen één generatie. Daarnaast willen we als Vattenfall met onze activiteiten een netto positief effect op de biodiversiteit bereiken. Maatregelen als de waterverversingsgaten in de fundaties van het windpark Hollandse Kust Zuid brengen beide doelen dichterbij.”  

Meer weten over dit project en de werkzaamheden aan Hollandse Kust Zuid? Meld u aan voor de nieuwsbrief van het project via het aanmeldformulier op de homepage.